Śląski gulasz piwny to danie, które od wieków gościło na stołach Dolnego Śląska, w tym również w Świdnicy. Miasto to od średniowiecza słynęło z piwowarstwa – tutejsze piwo świdnickie było znane i cenione daleko poza granicami regionu, trafiając nawet na stoły w Pradze i Wrocławiu. Nic więc dziwnego, że lokalna kuchnia chętnie wykorzystywała ten złocisty trunek nie tylko do picia, ale i do gotowania.
Śląski gulasz piwny to esencja regionalnych smaków – soczyste, długo duszone mięso, gęsty, aromatyczny sos i głęboki, lekko karmelowy posmak ciemnego piwa. Dawniej przygotowywano go w gospodach i domach na specjalne okazje, ponieważ wymagał czasu i cierpliwości. Dziś nadal cieszy się popularnością, szczególnie w chłodniejsze miesiące, kiedy rozgrzewające i sycące potrawy są najbardziej pożądane.
Podstawą tego dania jest dobrej jakości mięso, najlepiej wołowe, choć w niektórych wersjach używa się także wieprzowiny. Kluczowym składnikiem jest ciemne piwo – najlepiej świdnickie lub inne dolnośląskie, o bogatym, słodowo-karmelowym smaku. Dodatek cebuli, czosnku i przypraw nadaje sosowi głębi, a długie duszenie sprawia, że mięso staje się niezwykle miękkie i wręcz rozpływa się w ustach.
Składniki (na 4 porcje)
- 1 kg wołowiny (np. karkówka, łopatka, pręga)
- 2 duże cebule
- 3 ząbki czosnku
- 500 ml ciemnego piwa (porter, koźlak, świdnickie piwo regionalne)
- 2 łyżki smalcu lub oleju
- 1 łyżka mąki pszennej
- 1 łyżka musztardy sarepskiej
- 1 łyżeczka cukru
- 2 liście laurowe
- 5 ziaren ziela angielskiego
- 1 łyżeczka majeranku
- 1/2 łyżeczki kminku
- sól i pieprz do smaku
Przygotowanie
1. Przygotowanie mięsa
Mięso umyj, osusz i pokrój w dużą kostkę (ok. 3 cm). Oprósz solą, pieprzem i lekko obsyp mąką – dzięki temu podczas smażenia zyska delikatną skórkę, a sos później nabierze odpowiedniej gęstości.
2. Smażenie mięsa
W dużym garnku lub brytfannie rozgrzej smalec. Na mocno rozgrzanym tłuszczu obsmaż kawałki mięsa partiami – nie wrzucaj ich wszystkich naraz, aby nie puściły wody i dobrze się zrumieniły. Każdy kawałek powinien mieć złocistą, lekko przypieczoną skórkę. Obsmażone mięso zdejmij z garnka i odstaw na chwilę.
3. Podsmażanie cebuli i czosnku
Na tej samej patelni (nie myj jej po smażeniu mięsa) wrzuć posiekaną w piórka cebulę i smaż, aż się zeszkli i lekko skarmelizuje. Dodaj drobno posiekany czosnek i smaż jeszcze minutę, aż uwolni aromat.
4. Dodanie piwa i przypraw
Wlej połowę piwa, dokładnie mieszając, aby zebrać wszystkie smaki z dna garnka. Dodaj liście laurowe, ziele angielskie, kminek, majeranek oraz łyżeczkę cukru, która podkreśli słodowo-karmelowe nuty piwa.
5. Duszenie gulaszu
Włóż mięso z powrotem do garnka, dodaj musztardę i dolej resztę piwa. Przykryj i duś na małym ogniu przez 2,5–3 godziny, aż mięso będzie miękkie i sos zgęstnieje. Co jakiś czas mieszaj i w razie potrzeby dolej odrobinę wody lub bulionu.
6. Doprawianie i zagęszczanie sosu
Jeśli sos jest zbyt rzadki, można dodać łyżeczkę mąki rozprowadzoną w odrobinie zimnej wody i zagotować całość, aby nabrał aksamitnej konsystencji. Dopraw do smaku solą i pieprzem.
Podanie
Śląski gulasz piwny najlepiej smakuje z kluskami śląskimi, kaszą gryczaną lub ziemniaczanym puree. Doskonale komponuje się także z modrą kapustą lub ogórkami kiszonymi. Dla pełni smaku można podać go z kuflem tego samego piwa, które użyliśmy do duszenia mięsa.
Tradycja piwnej kuchni Świdnicy
Gulasz piwny to jedno z tych dań, które łączą w sobie bogactwo smaków i aromatów Dolnego Śląska. Długie duszenie w piwie sprawia, że mięso staje się niezwykle delikatne, a sos nabiera głębokiego, karmelowo-ziołowego charakteru. W Świdnicy, mieście z wielowiekową tradycją piwowarską, to danie idealnie wpisuje się w kulinarny pejzaż regionu. Przygotuj je w domu i poczuj smak dawnej śląskiej kuchni!
